Co to jest nadwrażliwość jelit - IBS?

Zespół jelita drażliwego, znany jako IBS (od angielskiego Irritable Bowel Syndrome) to przewlekłe zaburzenie jelit charakteryzujące się naprzemiennym występowaniem biegunek i zaparć, często z towarzyszącymi bólami brzucha, uczuciem wzdęcia.

Dokuczliwe objawy związane z zaburzeniami pracy układu pokarmowego spowodowane są faktem, że pomimo że jest on zbudowany w odpowiedni sposób, z jakiegoś powodu zostaje zakłócona harmonijna praca mięśni jelit. Zamiast rytmicznie się kurczyć, przesuwając masy kałowe w kierunku odbytu, część jelita wykonuje ruchy za szybko lub za wolno, co powoduje biegunki lub zaparcia. Taki zespół objawów i złożoność ich występowania mogą w znaczący sposób ograniczać nasze codzienne funkcjonowanie.

IBS to choroba przewlekła o nieznanych przyczynach i jedna z najczęściej występujących dolegliwości układu pokarmowego. Częściej cierpią na nią kobiety i zwykle rozpoczyna się w wieku 30-40 lat. Schorzenie zaliczane jest do przewlekłych chorób czynnościowych.

Leki na zespół jelita drażliwego

Jak w przypadku dużej części dolegliwości układu pokarmowego, tak i przy IBS leczenie w głównej mierze polega na łagodzeniu aktualnie występujących dolegliwości: biegunki, zaparcia, bolesnych skurczy brzucha czy wzdęć.

Do popularnych leków i preparatów na zespół jelita drażliwego zaliczamy różnego rodzaju środki pęczniejące (zawierające makrogol), leki przeciwbiegunkowe (np. z loperamidem), leki o działaniu osmotycznym (jak syropy z laktulozą), leki ziołowe złożone (płyny doustne), kapsułki na wzdęcia z symetykonem/dymetykonem, leki łagodzące skurcze mięśni gładkich, tzw. spazmolityki jak No-Spa. Czasami korzysta się również z preparatów na poprawę pracy jelit jak kapsułki z maślanem sodu. Ważna w leczeniu IBS jest również odpowiednia dieta uwzględniająca np. nietolerancję niektórych węglowodanów jak nietolerancja laktozy. Warto rozważyć również stosowanie probiotyków.

Objawy zespołu jelita drażliwego

Rozpoznanie tej przypadłości ściśle jest związane ze zmianą rytmu wypróżnień, wzdęć i innych objawów ze strony układu pokarmowego. Objawy te powinny występować przynajmniej 12 tygodni (min. 3 miesiące). Po wykluczeniu innych chorób możemy zdiagnozować IBS. Do objawów tej choroby należy zaliczyć: burczenie w brzuchu, silny ból i skurcze w różnych częściach narządu. Charakterystyczny dla tego schorzenia jest fakt, że objawy te ustępują lub łagodnieją po wypróżnieniu.

Przyczyny nadwrażliwego jelita

Są one nieznane, jednak wiadomo, że na rozwój tego schorzenia może wpływać kilka czynników. Główne z nich to:

• przebyte w przeszłości infekcje pokarmowe,
• przewlekły stres i zaburzenia w sferze emocjonalnej, np. lęk czy depresja,
• problemy z perystaltyką jelit,
• nadwrażliwość trzewna.

Problematyczne jest również jego rozpoznanie kliniczne bo nie ma tego typu badań diagnostycznych. Opiera się ono głównie na wykluczaniu innych chorób i problemów z układem pokarmowym.

Leczenie IBS

Leczenie IBS polega na stosowaniu środków przeczyszczających, rozkurczowych oraz unikaniu używek i zmianie diety. W pierwszym rzędzie proponuję się również unikanie palenia papierosów. Warto uwzględnić w tym procesie odpowiednią dietę dostosowaną do konkretnych objawów ze strony układu pokarmowego. Np. przy biegunkach unikamy pokarmów z dużą ilością błonnika ale już przy zaparciach stopniowo takie produkty do naszej diety wprowadzamy.

Kolejną zalecaną czynnością są różnego rodzaju ćwiczenia, które oprócz innych korzyści dobrze również wpływają na pracę układu pokarmowego. Dodatkowo wzmacniają układ nerwowy i poprawiają samopoczucie. Choroba ta należy do kręgu chorób czynnościowych, w których bardzo istotny jest stan naszych emocji, radzenie sobie z sytuacjami stresowymi, lęki i inne zaburzenia zdrowia psychicznego.

Ograniczamy występowanie czynników stresogennych. Za rozwój choroby głównie odpowiada strefa psychiczna, dlatego zadbanie o nią może znacznie przyczynić się do ograniczenia występowania dolegliwości.